Elektriciteitsmarkt

De energiesector is volop in ontwikkeling. Het proces van de Europese marktintegratie begon enkele jaren geleden en heeft als doel marktpartijen in staat te stellen om gas en elektriciteit eenvoudig en efficiënt internationaal te verhandelen.

Ontdek de elektriciteitsmarkt

Digitaal dashboard

Het digitale dashboard voor TenneT klanten.

E-Insights

Het is onze visie om een van de meest transparante Transmission System Operators (TSO's) in Europa te zijn en daarmee waarde te creëren voor de samenleving. In Energy Insights gaan we dieper in op bepaalde onderwerpen rondom energie en tonen we data, informatie en waardevolle inzichten.

E-Insights

E-Insights

Feiten & cijfers gerelateerd aan TenneT, ons grid en de ontwikkeling ervan kunnen hier gevonden worden.

Lees meer

Europese Codes

De Europese codes voor elektriciteit betreft een verzameling van acht Europese Verordeningen, waarin de spelregels voor de Europese interne elektriciteitsmarkt zijn opgenomen. De Europese codes zijn te onderscheiden in drie families.

Wat zijn Europese codes?

De Europese codes voor elektriciteit betreft een verzameling van acht Europese Verordeningen, waarin de spelregels voor de Europese interne elektriciteitsmarkt zijn opgenomen. De Europese codes zijn te onderscheiden in drie families. De gebruikte afkortingen om de codes aan te duiden, zijn gebaseerd op de Engelse titels van de codes.

Marktcodes
GL CACM(capaciteitstoewijzing en congestiebeheer)gepubliceerd op 24-07-2015 als Verordening (EU) 2015/1222
GL FCA(capaciteitstoewijzing op de lange termijn)gepubliceerd op 27-09-2016 als Verordening (EU) 2016/1719
GL EB(elektriciteitsbalancering)

gepubliceerd op 28-11-2017 als Verordening (EU) 2017/2195


Operationele codes
GL SO(beheer van transmissiesystemen)gepubliceerd op 25-08-2017 als Verordening (EU) 2017/1485
NC ER(noodtoestand en herstel van het elektriciteitsnet)gepubliceerd op 28-11-2017 als Verordening (EU) 2017/2196


Aansluitcodes
NC RfG(aansluitvoorwaarden voor elektriciteitsproducenten)gepubliceerd op 27-04-2016 als Verordening (EU) 2016/631
NC DCC(aansluitvoorwaarden voor verbruikers)gepubliceerd op 18-08-2016 als Verordening (EU) 2016/1388
NC HVDC(aansluitvoorwaarden voor hoogspanningsgelijkstroomsystemen etc.)gepubliceerd op 08-09-2016 als Verordening (EU) 2016/1447

 

De eerste vier Europese codes in het bovenstaande overzicht krijgen bij publicatie de status van "richtsnoeren" (guidelines). Deze richt-snoeren kunnen alleen op initiatief van de Europese Commissie worden gewijzigd. De resterende vier codes krijgen bij publicatie de status van "netcode". De netcodes kunnen op initiatief van Entso-E worden gewijzigd.

Hoe zijn de Europese codes tot stand gekomen?

Het zogenoemde Europese derde energiepakket (de Richtlijn 2009/72/EG en de Verordening (EG) 714/2009) schrijft voor dat er Europese codes moeten zijn. De Europese codes voor elektriciteit zijn geschreven door materiedeskundigen in werkgroepen van Entso-E (de gezamenlijke Europese transmissiesysteembeheerders) binnen de kaders (Framework Guidelines) die daarvoor door Acer (het samenwerkings-verband van Europese toezichthouders) zijn gesteld. In het Europese Cross Border Comité (ECBC) van de Europese Commissie geven de lidstaten hun goedkeuring aan de Europese codes. Na vertaling in alle talen van de lidstaten en na het doorlopen van de scrutiny-procedure (een soort voorhangprocedure) bij het Europese Parlement en de Raad voor Europa, worden de Europese codes gepubliceerd als Europese Verordening in het officiële Publicatieblad van de Europese Unie. Twintig dagen later treedt de Europese code in werking. 

Hoe vindt de implementatie van de EU-codes plaats?

Met de publicatie en inwerkingtreding van de Europese codes is het palet aan regelgeving nog niet compleet. De verdere uitwerking ervan is voor de verschillende typen Europese codes verschillend.

Marktcodes en operationele codes: methodologieën en voorwaarden

De marktcodes en de operationele codes schrijven voor dat de TSO's tal van methodologieën en voorwaarden opstellen ter uitwerking van de kapstokbepalingen die in de Europese codes zijn opgenomen. Afhankelijk van de aard en inhoud van deze methodologieën en voor-waarden moeten de TSO's deze documenten gezamenlijk opstellen. Ofwel alle TSO's in Entso-E verband; ofwel de TSO's in de regio; of-wel de TSO's in de lidstaat. Per methodologie is veelal in de desbetreffende Europese code een deadline opgenomen voor indiening bij de toezichthouder. De methodologieën en voorwaarden worden door de nationale toezichthouders goedgekeurd. In totaal komen er vele tientallen methodologieën en voorwaarden. In veel gevallen is de TSO verplicht om de goedgekeurde methodologieën en voorwaarden te publiceren. 

In sommige gevallen zijn de opstellers van de methodologieën en voorwaarden verplicht om een consultatie te organiseren voordat het voorstel ter goedkeuring aan de toezichthouders wordt aangeboden. Deze consultaties worden in Nederland aangekondigd via de website van Netbeheer Nederland. Ga direct naar de consultatiepagina op de website van Netbeheer Nederland.

Methodologieën

Bekijk het overzicht waarin per Europese code de tot nog toe door ACM genomen besluiten over methodologieën en voorwaarden op basis van de Europese codes staan gerangschikt. 

Implementatie van de Europese codes in Nederland

Voor verreweg de meeste zaken uit de Europese codes is de TSO verantwoordelijk voor de implementatie en voor het opstellen van de methodologieën of voorwaarden en voor de uitwerking van de niet-limitatieve eisen. In sommige gevallen is de TSO verplicht om daarbij samen te werken met de DSO's of met de significante netgebruikers. Voor de Nederlandse situatie is tussen TenneT, Netbeheer Nederland, ACM en het Ministerie van EZK afgesproken dat we zoveel mogelijk gezamenlijk optrekken bij de implementatie. Als een Europese code binnen de kring van de netbeheerders alleen TenneT raakt, heeft TenneT daarbij de leiding. Als een Europese code binnen de kring van de netbeheerders mede betrekking heeft op de DSO's, vindt de implementatie plaats onder de vlag van Netbeheer Nederland. Om de overige stakeholders zo goed mogelijk bij het implementatietraject te betrekken, worden periodiek stakeholderworkshops georganiseerd door Netbeheer Nederland, waar op informele wijze inhoudelijke discussie over diversie deelonderwerpen plaatsvindt tussen materiedeskundigen van de stakeholders en van de netbeheerders. Daarnaast vindt periodiek overleg plaats tussen TenneT, Netbeheer Nederland, ACM en het Ministerie van EZK.   

Planning stakeholderworkshops

Ga naar het overzicht met de verschillende stakeholderworkshops, opgesomd met een indicatie voor het te behandelen onderwerp. Bij de reeds gepasseerde stakeholderworkshops is een hyperlink opgenomen naar de gehouden presentaties. Om een uitnodiging voor een stakeholderworkshop te ontvangen, neem je contact op met Auke Jongbloed van Netbeheer Nederland. 

Overzicht methodologieën en voorwaarden o.b.v. Europese codes

Ga naar het overzicht waarin per Europese code de tot nog toe door ACM genomen besluiten over methodologieën en voorwaarden op basis van de Europese codes staan gerangschikt.

Lees meer

Overzicht stakeholderworkshops en presentaties

Bekijk de planning van de verschillende stakeholderworkshops, opgesomd met een indicatie voor het te behandelen onderwerp. Waar mogelijk zijn de presentaties als download toegevoegd.

Lees meer