Recordinvesteringen TenneT in elektriciteitsnetten van morgen op land en op zee

Arnhem – Netbeheerder TenneT heeft in 2015 opnieuw een zeer hoge netbetrouwbaarheid gerealiseerd en goede financiële resultaten geboekt. Ondanks de zowel betreurenswaardige als zeldzame stroomstoring op 27 maart 2015, die een groot deel van Noord-Holland en een klein deel van Flevoland trof, bedroeg de algehele netbeschikbaarheid 99,9975%.

Mel Kroon, CEO van TenneT: “De stroomstoring op 27 maart toonde aan hoe zeer we een goed functionerend elektriciteitsnet als vanzelfsprekend beschouwen. Het is belangrijk om effectief en efficiënt te investeren in de hoogspanningsnetten die zo’n essentiële rol spelen in een maatschappij die steeds afhankelijker wordt van elektriciteit. We zullen hard blijven werken en blijven investeren om de kwaliteit van ons bestaande net op peil te houden, en om grote hoeveelheden duurzame elektriciteit uit hernieuwbare energiebronnen te transporteren.”

TenneT heeft in 2015 tevens grote vooruitgang geboekt bij de verdere integratie van de Noordwest-Europese elektriciteitsmarkt en het faciliteren van de overgang naar een duurzame energievoorziening. De Nederlandse overheid wil TenneT aanwijzen als ontwikkelaar, bouwer en beheerder van een net op zee dat tussen nu en 2023 3.500 MW aan duurzame windenergie voor Nederland aan land gaat brengen. In Duitsland heeft TenneT vijf nieuwe offshore-netaansluitingen (gelijkstroom) opgeleverd, waardoor de totale beschikbare capaciteit voor het transporteren van op zee opgewekte windenergie nu 4.300 MW bedraagt. Deze nieuwe gelijkstroomverbindingen voorzien miljoenen huishoudens van groene elektriciteit. In 2019 zal TenneT naar verwachting 7.100 MW aan offshore-aansluitingscapaciteit gereed hebben, ruim voldoende voor de 6.500 MW aan opgesteld windvermogen die de Duitse regering in 2020 op zee beschikbaar wil hebben.

In 2015 heeft TenneT een leidende rol gespeeld bij het realiseren van meer grensoverschrijdende transportcapaciteit voor de markt met behulp van een mechanisme dat Flow Based Market Coupling heet. Hierdoor zijn de elektriciteitsprijzen in Europa verder naar elkaar zijn toegegroeid. Daarnaast zijn er twee nieuwe grensoverschrijdende elektriciteitsverbindingen in ontwikkeling: één tussen Duitsland en Noorwegen (NordLink) en één tussen Nederland en Denemarken (COBRAcable). Deze interconnectoren zullen de leveringszekerheid vergroten en de distributie van duurzame energie in Noordwest-Europa ondersteunen.

Belangrijkste underlying*) financiële resultaten (in miljoenen euro’s)

*) In tegenstelling tot de verslaggeving op basis van de huidige IFRS-regelgeving weerspiegelen underlying cijfers zogenoemde gereguleerde activa en verplichtingen voortvloeiend uit TenneT's gereguleerde activiteiten. Dit betekent dat bedragen die voortvloeien uit gebeurtenissen in het verleden en die in toekomstige tarieven mogen of moeten worden verrekend, apart worden verantwoord.

Kredietwaardigheidsscores op 31 december 2015

Otto Jager, CFO van TenneT: “Onze financiële resultaten houden gelijke tred met de toenemende waarde van onze activa. We beschikken over een goede basis voor de financiering van onze investeringsportfolio in de komende jaren, door middel van leningen verstrekt door institutionele beleggers en eigen vermogen uit reguliere inkomsten. In Nederland verwachten we dat een kapitaalbijdrage van onze aandeelhouder in de komende jaren deels tegemoet zal komen aan onze financieringsbehoefte.”

TenneT's aandeelhouder, de Nederlandse Staat vertegenwoordigd door het Ministerie van Financiën, profiteert van de goede resultaten in 2015. Over het verslagjaar 2014 keerde TenneT al een dividend uit van EUR 116,5 miljoen, over 2015 ligt dat met EUR 196 miljoen euro nog aanzienlijk hoger. Van 1999 tot en met 2015 bedraagt het totaal van uitkeringen aan de Nederlandse Staat EUR 759 miljoen.

Underlying omzet en EBIT TenneT’s underlying omzet steeg van 2.315 miljoen euro in 2014 naar 3.290 miljoen euro in 2015, voornamelijk als gevolg van de toenemende waarde van TenneT’s activa en de stijgende investeringen. Vooral het hoge investeringsniveau in Duitsland droeg positief bij aan de omzet van TenneT, doordat het Duitse reguleringskader voorziet in een vergoeding over het geïnvesteerde vermogen al tijdens de bouwfase van projecten.

Het underlying bedrijfsresultaat vóór rente en belastingen (EBIT) steeg met 350 miljoen euro (48%) naar 1.075 miljoen euro in 2015. Gecorrigeerd voor bijzondere posten is de underlying EBIT gestegen met 108 miljoen euro (18%) naar 704 miljoen euro. Dit weerspiegelt de toenemende waarde van TenneT’s activa. De bijzondere posten in 2015 hadden onder meer betrekking op i) het terugdraaien van een eerder doorgevoerde bijzondere afschrijving als gevolg van een voor TenneT gunstige uitspraak van het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) betreffende op TenneT toepasselijke regulering; ii) de gedeeltelijke vrijval van bepaalde offshore-voorzieningen doordat vertragingen en onderbrekingen bij de aanleg van offshore-netaansluitingen minder waarschijnlijk zijn geworden; en iii) vergoedingen van bepaalde bedrijfskosten van offshore-projecten die hoger waren dan de feitelijk gemaakte kosten, aangezien sommige offshore-netaansluitingen van TenneT nog niet volledig in gebruik zijn genomen in 2015.

Investeringen en financiering In 2015 bedroegen TenneT’s investeringen in materiële vaste activa in totaal 2.405 miljoen euro, waarvan 473 miljoen euro werd geïnvesteerd in Nederland, 1.460 miljoen euro in netaansluitingen voor windparken op zee, 466 miljoen euro in het Duitse net op land, en 6 miljoen euro in niet-gereguleerde activiteiten. Dit hoge investeringsniveau verklaart tevens de stijging van de netto rentedragende schuldpositie met 1.536 miljoen euro naar 5.703 miljoen euro in 2015.

TenneT heeft als eerste Nederlandse niet-financiële onderneming 1 miljard euro aan zogeheten ‘groene obligaties’ uitgegeven. Hiermee introduceerde TenneT met succes een nieuwe vorm van bedrijfsfinanciering. Deze eerste uitgifte werd twee keer overtekend en kan uitgroeien tot een uitgebreid programma met een waarde van miljarden euro’s voor de financiering van investeringen in duurzame projecten. Ook de Europese Investeringsbank (EIB) investeerde in TenneT’s duurzame energieprojecten en verstrekte in het verslagjaar 2015 een lening van 500 miljoen euro voor de financiering van de projecten SylWin1, HelWin1 en DolWin1. In totaal heeft de EIB nu 1,2 miljard euro uitstaan bij TenneT.

In februari 2015 sloot TenneT een overeenkomst met de Duitse bank KfW voor een gezamenlijke investering in het Duitse deel van de NordLink-interconnector. KfW investeert 500 miljoen euro aan eigen vermogen in deze onderzeese gelijkstroomverbinding tussen Duitsland en Noorwegen, en heeft daarmee een aandeel van 25%. De Noorse netbeheerder Statnett is verantwoordelijk voor de financiering van het Noorse deel van de NordLink-interconnector, en heeft daarmee een aandeel van 50%. Eerder sloot TenneT al succesvolle samenwerkingsovereenkomsten voor de financiering van Duitse projecten met Mitsubishi Corporation (2012 en 2013) en Pension Denmark (2014), met een totale toezegging van eigen vermogen van 960 miljoen euro.

Technische innovaties Innovatie is essentieel voor de toekomstbestendige ontwikkeling van een betrouwbaar, robuust en efficiënt elektriciteitssysteem. Om tegemoet te komen aan de maatschappelijke wens om meer hoogspanningsverbindingen ondergronds te brengen, wil TenneT in Enschede een proefproject met een supergeleidende ondergrondse 110 kV-kabel starten. Deze zogeheten HTSC-kabel (High-Temperature Super Conductor) kan tot vijf maal meer elektriciteit transporteren dan een conventionele kabel en wordt over een lengte van 3,4 kilometer aangelegd. Het project vertegenwoordigt een internationale primeur: nergens ter wereld worden supergeleidende kabels momenteel toegepast over deze afstand en op dit spanningsniveau. Met deze supergeleidende kabels zou het in de toekomst gemakkelijker moeten zijn om hoogspanningsverbindingen in te passen in stedelijk gebied. Dergelijke kabels hebben geen magnetisch veld en nemen, omdat ze weinig warmte afgeven, veel minder ruimte in.

Voor nieuwe hoogspanningsverbindingen zoals Randstad 380 kV Noordring, Zuidwest 380 kV, Noordwest 380 kV en Doetinchem-Wesel blijft TenneT de zelf ontwikkelde Wintrack-masten toepassen, die door hun (ranke) ontwerp een veel kleiner elektromagnetisch veld hebben en beter opgaan in de omgeving. In de Noordring van project Randstad 380 kV wordt bijna 10 kilometer aan 380 kV-kabel toegepast, net als eerder bij de Zuidring van hetzelfde project.

TenneT onderzoekt tevens de mogelijkheden voor elektriciteitsopslag in batterijen, waarmee het elektriciteitsnet flexibeler en efficiënter kan worden. TenneT en The New Motion zetten de oplaadsystemen van duizenden elektrische auto’s in om bij te dragen aan de stabiliteit van het net. De toenemende invoeding op het net van elektriciteit uit hernieuwbare bronnen zoals wind- en zonne-energie zorgt ervoor dat er vaker moet worden bijgestuurd ter handhaving van de energiebalans. Tegelijkertijd vraagt de toename van ‘groene stroom’ om nieuwe oplossingen om schommelingen in het elektriciteitsnet te kunnen opvangen. TenneT onderzoekt nog andere mogelijkheden voor (grootschalige) opslag van elektriciteit met behulp van batterijen.

Verdere investeringen In de komende tien jaar gaat TenneT naar verwachting circa 22 miljard euro investeren in onshore en offshore infrastructuur. Extra capaciteit zal congestie op het net – bijvoorbeeld op dagen met veel wind – voorkomen, en maakt het mogelijk om energie verder te transporteren naar de verbruikscentra. Deze netuitbreidingen zullen zorgen voor een betrouwbaar aanbod van duurzame energie in geheel Europa en in TenneT’s verzorgingsgebieden in het bijzonder, en ertoe leiden dat de elektriciteitsprijzen in de afzonderlijke Europese landen verder naar elkaar toegroeien. Hierdoor wordt stroom uiteindelijk goedkoper voor de eindgebruikers.

De geplande investeringen in Nederland hebben onder meer betrekking op onderhoud van het bestaande net en uitbreidingen van het net om grotere en minder voorspelbare elektriciteitsstromen te kunnen transporteren. De meest in het oog springende projecten zijn de Randstad 380 kV Noordring, Zuidwest 380 kV, Noordwest 380 kV en de opwaardering van de landelijke 380 kV-ring. Daarnaast gaat TenneT volgens planning, op grond van de Wet Windenergie op Zee uit 2015, door met de nodige voorbereidingen voor een wisselstroomnet in het Nederlandse deel van de Noordzee. Het doel daarbij is om 3.450 MW aan windvermogen op zee in gebruik te hebben genomen in 2023.

In Duitsland investeert TenneT in wisselstroominfrastructuur aan land en gelijkstroomverbindingen op zee. Het Duitse hoogspanningsnet aan land wordt aanzienlijk uitgebreid met het oog op de transitie naar een duurzame energievoorziening (Energiewende). Nieuwe of verzwaarde elektriciteitsverbindingen zijn noodzakelijk vanwege de sterke toename van duurzame energieproductie, die bovendien vaak plaatsvindt op niet-traditionele locaties. Meer dan twintig grote projecten bevinden zich momenteel in de plannings- of uitvoeringsfase. Verder is TenneT bezig met de voorbereidingen voor een tweetal unieke gelijkstroomverbindingen aan land om de elektriciteitsvoorziening in het zuidelijke deel van Duitsland ook voor de toekomst zeker te stellen.

Geïntegreerd Jaarverslag 2015 Voor meer informatie over TenneT wordt verwezen naar het Geïntegreerde Jaarverslag 2015, dat beschikbaar is op de website annualreport.tennet.eu. Een verkorte weergave in het Nederlands is gepubliceerd op jaarverslag.tennet.eu.